Skip to main content

अ‍ॅलन ट्युरिंग आणि ट्युरिंग टेस्ट

अ‍ॅलन ट्युरिंग कोण होते?

अ‍ॅलन ट्युरिंग हे एक महान ब्रिटिश गणितज्ञ, संगणक शास्त्रज्ञ, तत्त्वज्ञ आणि क्रिप्टो-विश्लेषक होते. त्यांचा जन्म 23 जून 1912 रोजी इंग्लंडमधील लंडन येथे झाला. ते कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI) या क्षेत्राचे जनक मानले जातात. ट्युरिंग यांनी दुसऱ्या महायुद्धात जर्मन एनिग्मा कोड फोडून युद्धाचा प्रवाह बदलला, असे मानले जाते.

ट्युरिंग यांचे महत्त्वाचे योगदान:

ट्युरिंग मशीन (Turing Machine): ट्युरिंग यांनी 1936 मध्ये एक संकल्पना मांडली, जी संगणकाच्या मूलभूत रचनेवर आधारित होती. ही 'ट्युरिंग मशीन' संगणक कसा कार्य करतो याचे सैद्धांतिक मॉडेल आहे.

क्रिप्टो-अ‍ॅनालिसिस: दुसऱ्या महायुद्धात त्यांनी ब्रिटनसाठी गुप्त संदेश वाचण्याचे कार्य केले.

AI चे जनक: त्यांनी यंत्रमानव कधी माणसासारखे विचार करू शकतील का यावर पहिले गंभीर विचार मांडले.

ट्युरिंग टेस्ट म्हणजे काय?

ट्युरिंग टेस्ट ही एक चाचणी आहे, जी ठरवते की एखादी मशीन माणसासारखे 'बुद्धिमान' वर्तन करू शकते का.

ट्युरिंग टेस्टचे स्वरूप:

एक माणूस परीक्षक (interrogator) एका संगणकासोबत आणि एका माणसासोबत मजकूर (text) माध्यमातून संवाद साधतो.

परीक्षकाला हे ओळखायचे असते की समोरचा प्रतिसाद देणारा संगणक आहे की माणूस.

जर मशीनने अशा प्रकारे उत्तर दिले की परीक्षक त्याला माणूस समजला, तर मशीनने ट्युरिंग टेस्ट पास केली असे समजले जाते.

ट्युरिंग टेस्ट का महत्त्वाची आहे ?

ही चाचणी AI प्रणाली ‘बुद्धिमान’ ठरवण्यासाठी पहिली मानक कसोटी होती.

आजचे अनेक चॅटबॉट्स, व्हर्च्युअल असिस्टंट्स (जसे की Siri, Alexa, ChatGPT) ही चाचणी अप्रत्यक्षपणे पार करण्याचा प्रयत्न करतात.

Comments

Popular posts from this blog

इंजिनीरिंगच्या शाखा नाही, तर सातत्यपूर्ण सराव, नवीन कौशल्य शिकण्याची तयारी महत्वाची

आज तुम्ही पदविका इंजिनीरिंग किंवा पदवी इंजिनीरिंग च्या प्रवेशासाठी सुविधा केंद्रात गेलात तर तुम्हाला एक गोष्ट प्रामुख्याने दिसेल की नोंदणीसाठी आलेल्या ९० टक्के विद्यार्थ्यांना आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स, डेटा सायन्स, मशीन लर्निंग, कॉम्पुटर किंवा आय टी मध्ये प्रवेश हवा आहे. या मागचं कारण स्पष्ट आहे —आजचं युग डिजिटल तंत्रज्ञानाचं युग आहे. मोबाईल अ‍ॅप्स, वेब डेव्हलपमेंट, डेटा सायन्स, आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स बेस्ड सोल्युशन्स, गेम डेव्हलपमेंट, सायबर सिक्युरिटी यांसारख्या संकल्पनांनी तरुणाईला भुरळ घातली आहे. पालकही आपली मुलं 'कोडिंग' शिकावी, 'सॉफ्टवेअर इंजिनिअर' व्हावी, अशी स्वप्नं पाहत आहेत — आणि त्यामध्ये काही वावगंही नाही. पण खरा प्रश्न असा आहे की, "फक्त शाखा निवडून यश मिळेल का?" काही पालक आणि विद्यार्थी तर असेही दिसतात की माझ्या मित्राने, दादाने, ताईने, शेजाऱ्या पाजाऱ्याने कॉम्पुटर शाखा घेतली होती म्हणून हा ही तीच शाखा घेणार, अरे पण यात मुलाची आवड, भविष्यात त्या शाखेचे अस्तित्व, विद्यार्थ्याला मिळालेले गुण याचा कोठेही संबंध नसतो. मित्रांनो , आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स ,...

कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI) म्हणजे काय?

आज आपण तंत्रज्ञानाच्या अशा वळणावर आहोत जिथे संगणक, मोबाइल आणि रोबोट्स आपल्या रोजच्या जीवनाचा एक भाग होत चालले आहेत. या सगळ्याच्या केंद्रस्थानी असणारे तंत्रज्ञान म्हणजे कृत्रिम बुद्धिमत्ता (Artificial Intelligence – AI). कृत्रिम बुद्धिमत्ता म्हणजे काय? कृत्रिम बुद्धिमत्ता, किंवा AI, ही एक अशी संगणकीय प्रणाली आहे जी मानवाच्या मेंदूप्रमाणे विचार करू शकते, शिकू शकते, निर्णय घेऊ शकते आणि समस्या सोडवू शकते. उदाहरणार्थ, जेव्हा आपण Google Maps वापरतो, व्हॉईस असिस्टंटला प्रश्न विचारतो, YouTube आपल्याला आवडणारे व्हिडिओ सुचवतो – ते सर्व AI च्या साहाय्यानेच घडते. AI चा शोध कोणी लावला? कृत्रिम बुद्धिमत्तेचा शोध ही एक व्यक्तीने लावलेली गोष्ट नाही. यामागे अनेक शास्त्रज्ञ आणि संगणक तज्ज्ञांचे वर्षानुवर्षांचे योगदान आहे. खाली काही महत्त्वाचे संशोधक व त्यांच्या भूमिका दिल्या आहेत: 1. Alan Turing (अ‍ॅलन ट्युरिंग) – 1950 AI संकल्पनेचा पाया घालणारे पहिले शास्त्रज्ञ. त्यांनी “मशीन विचार करू शकते का?” असा एक मूलभूत प्रश्न उपस्थित केला आणि Turing Test नावाचा प्रयोग सुचवला, जो आजही मशीनची "बुद्धिमत्ता...

छत्रपती शिवाजी महाराज द मॅनेजमेंट गुरू,(chatrapati shivaji maharaj the management guru)

Management is art of getting work done from people दुसऱ्याकडून काम करून घेणे ही एक कला आहे असे म्हणतात, पण संभाजी कावजी, येसाजी कंक, बाजी पासलकर,तानाजी मालुसरे, बाजीप्रभू देशपांडे, जीवा महाल, मदारी मेहतर, नेताजी पा...